DOLAR 32,3807 0.17%
EURO 35,0545 -0.16%
ALTIN 2.324,500,23
BITCOIN 2271208-0,55%
Ordu
11°

HAFİF YAĞMUR

02:00

İMSAK'A KALAN SÜRE

ORDU’DA KONUT ÜRETİMİ ARTTI MI, AZALDI MI?

ORDU’DA KONUT ÜRETİMİ ARTTI MI, AZALDI MI?

ABONE OL
19 Kasım 2020 15:04
ORDU’DA KONUT ÜRETİMİ ARTTI MI, AZALDI MI?
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Adalı Gayrimenkul Yönetim Kurulu Üyesi Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Kadem Adalı, covid-19 pandemisi döneminde uygulanan düşük oranlı konut kredileriyle inşaat sektörünün az da olsa canlandığını söyledi. Ordu’da yeni imar alanlarının olmamasının inşaat sektörünü zorladığını söyleyen Adalı, yeni imar alanları planlaması ile birlikte bir an önce kentsel dönüşüme başlanması gerektiğini dile getirdi.

Vatandaşlara güven veren firmalardan konut alınması gerektiğini söyleyen Kadem Adalı ile inşaat sektörüne dair her şeyi konuştuk.

Covid-19 Pandemisi inşaat sektörünü nasıl etkiledi?

Her sektörde olduğu gibi bizim sektörümüzde de daralma oldu. Ama bu süreçte hükümetin yaptığı konut kredisi kampanyasıyla birlikte sektörümüzde bir canlanma oldu. 2018 yılında Amerika ile yaşanan Rahip Brunson krizi sonrasında dolar kuru ve maliyetlerinin artmasıyla inşaat sektöründe bir daralma olmuştu. Ulusal anlamdaki bu pandemi süreci bizleri daha da sıkıştırmıştı. Burada yapılan çalışma kazan kazan oldu. Hem hükümet için vergi toplaması adına önemli oldu, gelir sağladı hem de inşaat sektörü canlandı. İnşaat sektörü, devlet gelirlerinin % 20-25’ini oluşturan bir sektör. Toplam istihdamda da % 25-30 arası istihdam yaratan bir sektör.Covid-19 ile birlikte bizim sektörümüzde de bazı değişiklikler olmaya başladı. Bu süreç insanları artık memlekete dönüşe de yöneltti. 65 yaş üstü insanlar eve hapsolup sokağa çıkamadığı için bahçeli ve sosyal alanları daha çok olan evler satın alamaya veya yaptırmaya başladılar. Sürekli değişen taleplere bir yenisi daha eklendi. Covid ile birlikte YapSat’tan ziyadekırsaldaki taahhüt işlerinin de arttığını görüyoruz. Kırsalda ciddi manada yatırım yapılıyor. Atadan dededen kalma evler onarılıyor. Yeni evler yapılıyor.

“İMAR YAPISI DEĞİŞTİRİLMELİ”

Son yıllarda Ordu’da konut üretimi arttı mı, azaldı mı?

Müteahhitlik Hizmet Yasası ile ilgili bir düzenleme oldu. Burada her önüne gelenin inşaat yapamadığı, haliyle çok sayıda olan inşaat firmalarının sayılarının azaldığı ve arz talep dengesinde bir sıkıntı olduğunu görüyorum. 2018 yılından bu güne kadar baktığımızda hep mevcut stoklar satılmış. Yeni inşaat ruhsat sayılarına baktığınızda % 54’ler civarında ciddi bir daralma var. Bir yatırımcı ya da konut alacak biri olarak alım yapmaya çıktığınızda bitmiş ev bulamıyorsunuz. Hatta topraktan dediğimiz maketten satma evler bile yok satıyor. Şuan konut projeleri yok denecek kadar az . Bir an önce hızlı konut üretiminin önünün açılması lazım. Bunun içinde yeni imar alanlarına ihtiyaç olduğu kadar mevcut imar yapısının değiştirilmesi lazım. Şuanda ilimizde tekrar 5 binlik ve binlik imar revizyonuyapılacak. Buna önderlik edenlerin geçmişte yapılan hataya düşülmemesi için şehrin önde gelen tüm müteahhitleriyadaMüteahhitler Derneği, şehir plancıları ya da şehrin gelişimine dair söz sahibi olan herkesin bir araya getirilerek istişare toplantısı yapılması,şehrin ihtiyaçlarının belirlenmesi lazım. Biz mevcut yapıdaki nüfusun altyapısını bitiremiyorken yatay mimariye geçmemiz zor. Cumhurbaşkanımız, yatay mimariye geçeceğiz derken Büyükşehirlerdeki 30-40 katlı binalardan bahsediyor. 8-10 emsaller var. Bizim şehrimizde 1.2, 0.90, 1.5 oranında en fazla emsaller var. Cumhurbaşkanımızın ifade ettiği Ordu değil.

Ordu’da çok fazla konut üretilememesinin sebepleri nelerdir?

Her konuda Ordu deneme noktası oluyor. Ordu’da bu önemli sektöre sahip çıkacak bürokratlar, seçilmişlerVar!Bizlere yardımcı olacak sorun veya taleplerimize çözüm odaklı yaklaşacak bir yapının olması lazım. Buraya bir tane firmayı getireceksiniz; şehrin 5 binlik ve binlik imar planını yapacak ve gidecek. Bunun çok detaylı görüşülmesi ve konuşulması lazım. Şehrimiz için yanlış yapmış olmayalım. Bizim konut üretmemize engel olan etkenlerden bir tanesi de arsa yapısıdır. Arsaların çoğu mahkemelik. Miras hukuku gereği, 2. ve 3. kuşağa devrolmuş arsalar var. Bir tane arsanın 40 tane varisi var. Bunların çözülüp konut üretimi aşamasına geçilmesi biraz zor. Bu gidişle doğal bir tekelleşmeye doğru gidileceğini, konut üreten kişilerin sayısı azalacağı için rakamların çok daha fahiş fiyatlara gideceğini söylüyorum. İki etken var; birisi enflasyon vs. farkıyla giden rakamlar. İkincisi arsa yokluğundan olan problemler. Bazı kararlar verirken sadece estetik göz önünde bulundurulamaz. İşin ekonomik, hukuki, vs. boyutları da bakılıp, orada bulunan insanların ekonomik durumları göz önünde bulundurularak kararlar almak lazım. Ortak akılın devreye girmesi lazım. Ortak akıl diye masada oturan insanların zıt görüşlerden de olmak kaydıyla bir araya getirilip, defalarca görüşülüp doğru olan neyse onun yapılması lazım.

“KALİFİYE ELEMAN SIKINTISI VAR”

Adalı İnşaat pandemi dönemini nasıl geçirdi?

Bireysel ablamda ciddi projeler gerçekleştirdik ve bitirmek üzereyiz. 2016’dan bu yana 2-3 tane projeyi bitirdik. Yeni yatırımlara da devam ediyoruz. Topraktan yeni bir inşaatımız var. Burası 100 dairelik bir proje satışıtamamlanmış durumda. Daha temel seviyesine çıkmadan satılmış durumda. Biz piyasada konut sektörüne talebin olduğunu ve tasarruf sahiplerinin de yatırım yapma noktasındabirinci seçenek olarak inşaat sektörünü gördüğünü biliyoruz. İnsanlar proje ve yeni yerlergörmek istiyor. Ama bunu gösteremiyoruz. Elimizde şuan 2 tane daha yeni yer var. Buralar da ciddi ilgi görebilecek yerler. Ama daha proje aşamasına geçemedik. Çünkü emsal veimar durumu nedir? Yeni plan notlarında ne olacak? Neye göre proje çizeceğiz? 150-200 dairelik bir projenin inşaata başlayabilmesi 1.5-2 yıl sürebiliyor. Cumhurbaşkanımız hep özel sektöre istihdam çağrısında bulunuyor. İnşaat sektörümüz ve Adalı Gayrimenkukhep elini taşın altına koyuyor. 2018 krizinde bizim kaba inşaatta çalışan işçiler hariç, kendi bünyemizde 12 ay boyunca toplam çalışan sayımız 50 iken, şuan 100’ün üzerinde. Çalışan sayımızı şuan % 30-40 aşağı indirsek proje üretmeye yine devam ederiz fakat Aile olarak farklı sektörlerde çalışmak ve istihdam yaratmak hoşumuza gidiyor. Hangi alanda kaç kişiyi daha istihdam edebiliriz diye planlama yapıyoruz.Aile olarak kalite odaklı ve istihdam yaratarak yolumuza devam edeceğiz.

Kalifiye elemana ihtiyacınız var yani.

Kesinlikle. Tüm sektörlerde olduğu gibi Adalı İnşaat olarak bizde ciddi bir kalifiye eleman sıkıntısı yaşıyoruz. Teknik eleman dediğimiz ara eleman bulunmuyor. Hala İşletme, İktisat, Ekonomi, Kamu, Fizik, Kimya, Biyolojivs. bölümlerinde çocuklarımız okuyor. Bu bölümlerin ataması yok. Üniversitede bu bölümleri bitirenler, bize asgari ücrette çalışmak için başvuruyor ya da gidip alanları dışında çalışıyorlar. Yazık. Bir an önce öğrenci 8. sınıfa geldiğinde üniversiteye mi gidecek, yoksa teknik okula mı gidecek bunun kararını vermemiz lazım. Başka bir ülkede aynı makineyle oradaki çalışan saatte 500 birim üretebiliyorsa, burada aynı makineyle çalışan 300 birim üretebiliyor. İşsizlikten bahsediliyor. Biz şuan asansör ustası, mekaniker, iyi bir elektrik ustası,mobilyacı gibi alanlarda her geleni işe alabiliriz. Bizim ve tüm sektörlerin problemi yetişmemiş iş gücü.

Ülkemizin uluslararası ticarette de rekabet edebilmesi kalifiye elamanlar ile kaliteli ve ekonomik üretim yapıp satması ile olacaktır.

“İNSANLARIN HAYALİNDEKİ EVİ SUNUYORUZ”

Adalı İnşaat’ı farklı kılan özellikleri nelerdir?

Yıllardır anahtar teslim projeler üretiyoruz. Biz % 80 proje hiç üretmedik. Sektörde anahtar teslimi konut üreten öncü firma olarak biliniyor ve takdir ediliyoruz.Çünkü % 80 yapılan projelerde inşaat yıllarca devam etti ve insanlar  rahatsız oldular. Birinin evinde yaşam varken, diğerinin evinde inşaat vardı. Biz yıllardır ‘Siz Sadece Hayal Edin’ sloganını devreye soktuk ve bunda da devam ediyoruz. Daire alan kişi, kendi bünyemizdeki atölyemize, farklı ürün gruplarına ve showroomumuza geldiğinde farklı seçenekler içerisinden seçim yapabiliyor. Kendi hayalinizdeki evi size burada sunuyoruz. Sözleşmelere çok bağlı kalan bir firma değiliz. Maketten satıyoruz. 3 yıl önce sözleşmede bir şeyler söz vermişsiz. 3 yıl sonra içini anahtar teslim yapacağız. Değişen modeller ve trendlerle o evi daha güzel yapıyoruz.Sözleşmelere çok bağlı kalan bir firma değilizSözleşmende bu maddeler vardı sadece yazılanları seçebilirsin dayatması yok. Müşterimiz, verdiğimiz evden ne kadar memnun olursa biz o kadar büyüyeceğiz. O manada ilerliyoruz. Satış sonrası hizmet çok önemli. Herkes en iyi ve engüzel şekilde daireyi yapıp teslim edebilir. Müşterimiz evin içine girdiğinde, kullandığı ürünlerde bir problem yaşadığında dönüş hızınız önemli. Adalı İnşaat olarak yaptığımız sitelerin yönetimlerinde de varız. Şikayetler bize anında düşüyor. Şikayetlere hemen çözüm üretmeye çalışıyoruz. Satış sonrası hizmet zaten her şeyin özetidir. Bu sebeplerle İnsanlar da Adalı İnşaat’ı tercih ediyorlar ve öneriyorlar, O manada başarılı olduğumuza inanıyorum.

Ülkemizde sık sık depremler meydana geliyor. İlimiz her ne kadar deprem kuşağında olmasa da, Adalı İnşaat depreme karşı ne gibi önlemler alıyor?

Biz deprem bölgesinde değilsek de heyelan bölgesindeyiz. Firmamızve tüm firmalar deprem yönetmeliğine yönelik projeler üretmek durumunda.Fakat aile olarak 10-11 katlı binalarımızın tümünde jeolojik etüt raporuna bakmaksızın depremle ilgili bir basamak daha ilerisi olan forekazık sistemini kullanan bir firmayız. Kat karşılığı inşaat sözleşmelerimize karşı taraf talep etmeksizin biz bunları direkt yazıyoruz. Rahat uyumak lazım. Gereken her şeyi yapmalısınız ki. Ondan sonra bir şey olursa takdir diyebilmeniz lazım. Japonya’da 8-9’luk depremler oluyor ama ölüm yok. Ülkemizde ciddi manada yapılmış kuvvetli bir kentsel dönüşüm yasası var. Fakat burada uygulama alanında bazı çekinceler var derhal hangi belediye olursa olsun, seçildiği günün sabahı ilk iş olarak kentsel dönüşüm kanununu arkasına alıp kentsel dönüşüme başlaması olması lazım. Kentsel dönüşümle ilgili hareket başladığında ben inanıyorum ki, bütün ev sahipleri kuyruğa girecek. Hatta farkını verelim bize de kentsel dönüşüm yapın diyeceklerdir. Yeni Mahalle, Bucak’ta 50-60 yıllık binalar var. Hem yaşam olarak riskli hem de o evleri satıyor olsanız değeri 150-200  bin TL  olur. Ama kentsel dönüşüme soktuğunuzda dairenin değeri 450-500 bin. Müteahhit, özel sektör,belediye ve devlet iş birliğiyle bunların yapılmasıyla karşı tarafa en az 250 bin lira daha para kazandırıyorsunuz. Bu dairelerde yaşayabilmek için 60-70 binlik masraflar var. Yaşayabilmek için tadilat yapmaları lazım. Oradaki devletin müteahhide devletin verdiği % 20 imar hakkı ve katılım payıyla birlikte şehir hem güzelleşecek hem de denize dik caddeler yapılarak şehrin hava alması sağlanacaktır. En büyük problemlerin başında gelen ve şehri yaşanmaz yapan dar yollar ve park sorunu da çözülecektir. Deniz iliyiz ama denizden faydalanamayan bir iliz. Bunlar değişecek.Yeni imar alanları açmak kadar kentsel dönüşümle sağlanacak  alanlarla birlikte şehrin imarına devam etmenin  daha mantıklı olacağını düşünüyorum. Altınordu’nun nüfusu 220 bin. 10 yıl içerisinde 350 bin olacağı konuşuluyor. Bu 3-4 kat yatay mimariyle Cumhuriyet’in düzü dolar, Ulubey’in yarısına kadar gideriz, Perşembe dolar. Siz nasıl bu altyapıya sahip çıkacaksınız? Mevcut 220 binlik nüfusun yayıldığı alandaki sıkıntılar ortada iken.Bu manada ortak akılın konuşturulması lazım.

“KENTSEL DÖNÜŞÜM OLMAZSA OLMAZ”

Kentsel dönüşüm bir çok ilde uygulanıyor. Ordu’da da gerekiyor mu?

Kentsel dönüşümün vazgeçilmez olması lazım. Buraya kentsel dönüşümde TOKİ vs. sokmamak lazım. Bu şehrin müteahhitlerinin daha güzelini yapabilecek özellikte ekipleri var. Siz yeter ki TOKİ’ye verilen hakları bu müteahhitlere verin. TOKİ’nin ortaya çıkış amacı dar gelirli aileleri konut sahibi yapmaktı. Çok da başarılı oldular. Ama belli bir zaman sonra TOKİ, lüks konutların içerisinde gayrimenkul yatırım ortaklıklarıyla çok farklı projeler yaptılar. Biz müteahhit olarak aynı noktada 1 emsalle çalışırken, 2 emsalle çalışmış. Bu haksız rekabete yol açar.Konut imalatındaki en belirleyici özellik imardır. Yani arsa payıdır. TOKİ ya da x bir şirket aracılığıyla Ordu’da bir iş yaptığınızda, bu şehirden parayı alıp götürürsünüz. Şehrin sadece beton ve gıdacısı para kazanır. İşçilik ve diğer paralar hep il dışına gidecektir. Onun için katma değerin ilimizde kalması ve gelişmesi için yetkililerimizin elini masaya koyması ve bu şehre büyüklük yapmaları gerekiyor. İlimizde sadece tarım geliri var. Sınırlı sayıda sanayi var. Bu şehrin ekonomik çeşitliliğinin artırılması adına, bu şehrin kazanımlarının bu şehirde harcanmasını sağlayacağız.

“GÜVEN VEREN FİRMALARDAN KONUT ALIN”

Adalı İnşaat’ın devam eden ve gelecek projeleri nelerdir?

Adalı İnşaat’ın Şahincili mahallesi Fahrettin Önsel Caddesinde ADL Parkadında konut ve AVM kompleksinden oluşan bir projesi var. Ayrıca 2 yıldır devam eden 264 dairelik Köyiçi Evleri dediğimiz projemizin 1.Etabında 2020 sonu ile yaşam başlıyor. 2.Etapta ise önümüzdeki yıl yaşam başlayacak.Bir de Şirinevler’de yaptığımız küçük bir projemiz var .Devam etmekte olan projelere ek olarakBuraların haricinde yine 3 tane daha proje yapacak yerimiz var. Şahincili’de Köyiçi mevkiinde yeni açılan bulvar üzerinde eski adı ile Harman yeri  denilen mevkide 7600m2 ve Köyiçi evleri projemizin Devlet Hastanesine bakan tarafında alımını yeni yaptığımız 16 bin m2’lik bir proje alanımız daha mevcuttur. Burası  Pınarbaşı (puar başı) diye geçiyor. Büyük ihtimalle ismi de buradan doğacak.Ayrıca Cumhuriyet Mahallesi’nde 1+1’lik 48 daireden oluşan projemiz var. Yap-sat  haricinde taahhüt işlerimiz de var. Firma olarak Ordu’nun her ilçesinde talebe göre sıfırdan konut üretebiliyoruz, tadilatlar yapabiliyoruz. Eski bir evin yenilenmesi ya da yeni bir binanın iç dizaynını mimarlarımız eşliğinde çalışarak yapabiliyoruz.

Konut üretmek ve taahhüt yapmak dışında sektörde çok konuşulan iki iş kolunda daha faaliyet göstermekteyiz. Bunlar Asansör ve Mobilya&Dekorasyon işleridir. Her iki alanda da özel projeler üretmeye devam ediyoruz.

Özelikle asansör işi çok önemli bir iş ve bu konuda da seçkin markalar ile paket malzeme kullanarak montajlar yapıyor ve satış sonrası hizmet veriyoruz. Asansörün ucuz olması için toplama veya marka bilinirliği olmayan ürünleri kullanmıyoruz.

Ev alacak olan kişiler nelere dikkat etmeliler?

Önce güvenlik. Aldığınız evin tek değiştiremeyeceğiniz özelliği konumudur, cephesidir. 150 m2 ev aldım nerede olursa olsun olmuyor. Onun değerini belirleyen bazı donanımlar var. Güvenlik, çevresi, bakışı, manzarası, ısınmayla alakalı durumlar önemlidir. Isınma maliyetleri ciddi anlamda yüksek. Ara katlar ve güneşe bakan cephelerde doğalgaz daha az gelir. Bir de şehre yakınlığı da önemlidir. Ev alırsınız. Yürüme mesafesinden çok uzaktadır. Evde kalabalık bir nüfus varsa zaten bir kira vermiş kadar olursunuz. İnsanlarımız, güven veren firmalardan ev almalı. Vatandaşlarımız topraktan, maketten bir kağıt parçasına parayı verip, gidebiliyor. Hayal kırıklığı yaşamaması için ev alacağı firmanın geçmişte yaptığı projeleri çok iyi incelemesi lazım. Konut aldığınız firmayı sorgulayabilirsiniz. Satış yapan firmanın size satışı yaptıktan sonraki hizmetlerden neleri garanti ettiği önemli. Bir masa bir ofisle birlikte mi iş yapılıyor, yoksa işi takip eden ciddi bir ekip var mı? Bunlar da çok önemli. İnşaat, 200’ün üzerinde kalemden oluşur. Evle ilgili bir sıkıntı yaşadığınızda onu size satan firmanın servis sağlaması önemli bir konudur.

Kadem bey, bize zaman ayırıp, inşaat sektörü konusunda kamuoyunu ve okurlarımızı aydınlattığınız için teşekkür ederim.

Ben teşekkür ederim, kolay gelsin. Ordu Hayat/Tevfik Kul

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.


HIZLI YORUM YAP

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.